چگونه نوجوانان میتوانند از سلامت روان خود در دوران همهگیری بیماری کرونا محافظت کنند؟
نوجوانی به خودی خود دوران سختی است و همهگیری بیماری کرونا آن را حتی سختتر هم میکند. با بسته شدن مدارس و لغو رویدادهای اجتماعی، بسیاری نوجوانان نه تنها برخی از مهمترین لحظات زندگی خود را از دست دادهاند، بلکه از فعالیتهای روزمرهای مثل گپ و گفت با دوستان و شرکت در کلاسهای درس هم دور افتادهاند.
شما نوجوانانی که این بیماری همهگیر تغییراتی در زندگیشان ایجاد کرده و دچار احساساتی چون اضطراب، انزوا و ناامیدی شدهاند، بدانید که «تنها نیستید.» ما با روانشناس متخصص نوجوانان، نویسنده کتابهای پرفروش و ستوننویس ماهنامه نیویورکتایمز، دکتر لیزا دامور درباره اینکه چگونه میتوانید از خود و سلامت روان خود مراقبت کنید صحبت کردهایم.
۱. به خاطر داشته باشید که اضطراب شما کاملاً طبیعی است
اگر بسته شدن مدارس و سرتیترخبرهای هشدارآمیز باعث احساس اضطراب در شما شده است، بدانید که شما تنها نیستید. درواقع باید هم چنین احساسی داشته باشید. به گفته دکتر دامور، «روانشناسان از دیرباز دریافتهاند که داشتن اضطراب عملکردی کاملاً طبیعی و سالم است و در واقع تهدیدها را به ما هشدار میدهد و کمکمان میکند تا برای محافظت از خودمان اقداماتی انجام دهیم. در حال حاضر اضطراب شما باعث میشود که تصمیمات درستی که لازم است بگیرید، ازجمله نرفتن به جاهای شلوغ یا صرف نکردن وقت با دیگران، شستن دستها و لمس نکردن صورتتان. با این احساسات نه تنها خودتان بلکه دیگران را نیز ایمن نگه میدارید. و با این کار دقیقاً از اعضای جامعهتان محافظت میکنید و به تمام افراد دور و برمان نشان دادهاید که به آنها اهمیت میدهید.»
داشتن اضطراب درمورد بیماری کرونا کاملاً قابل درک است، و طبق توصیههای دکتر دامور اطمینان حاصل کنید که اطلاعات خود را از «منابع معتبر (مثل سایتهای یونیسف و سازمان بهداشت جهانی) کسب میکنید و یا هر اطلاعاتی که از منابع غیرمعتبرتر به دستتان رسیده، چک میکنید.»
اگر نگران هستید که نشانههای بیماری را در خود میبینید، ضروری است که در این مورد با والدین خود صحبت کنید. دکتر دامور میگوید: «به خاطر بسپارید که بیماری ناشی از آلوده شدن به ویروس کرونا معمولاً خفیف است، به خصوص برای کودکان و نوجوانان.» همچنین این نکته مهم را به ذهن بسپارید که تمامی علائم بیماری کرونا قابل درمان هستند. دکتر دامور توصیه میکند که اگر حالتان خوب نیست، و یا درمورد این وروس نگران هستید، با والدین یا بزرگسالانی که به آنها اعتماد دارید صحبت کنید و از آنها کمک بخواهید. و به خاطر داشته باشید که «کارهای موثر زیادی میتوانیم انجام دهیم تا هم خود و هم دیگران را ایمن نگه داشته و شرایط را بهتر تحت کنترل داشته باشیم از جمله شستن مرتب دستها، لمس نکردن صورت و حفظ فاصله اجتماعی.»
۲. ذهنتان را متوجه موضوعات دیگر کنید
دکتر دامور می گوید: «روانشناسان معتقدند که وقتی ما به مدت طولانی در شرایط سخت قرار میگیریم، بهترین کار این است که مشکلات را به دو دسته تقسیم کنیم: چیزهایی که میتوانم کنترل کنم و چیزهایی که در مورد آنها هیچ کاری از دستم ساخته نیست.»
درحال حاضر چیزهای زیادی وجود دارند که در دسته دوم قرار میگیرند، و کاملاً هم طبیعی است، ولی تنها کاری که به ما کمک میکند تا با این مورد کنار بیاییم این است که افکارمان را از این موضوع دور کنیم. دکتر دامور بهعنوان راههایی برای دستیابی به آرامش و توازن در زندگی روزمرهتان پیشنهاد میدهد که به تکالیف درسیتان برسید، فیلمهای مورد علاقهتان را تماشا کنید و یا موقع خواب کتاب داستان بخوانید.
۳. راههای جدید برای ارتباط با دوستانتان پیدا کنید
اگر میخواهید با دوستانتان وقت بگذرانید و در عین حال فاصله اجتماعی را هم رعایت کنید، استفاده از رسانههای اجتماعی بهترین راه ارتباطی است. خلاق باشید؛ به چالشهایی که درباره سلامت در رسانههای اجتماعی پدید آمدهاند، بپیوندید. دکتر دامور می گوید: «من هیچگاه خلاقیت نوجوانان را دستکم نمیگیرم، حدس من این است که نوجوانان شیوههای جدید ارتباط آنلاین با یکدیگر و متفاوت از قبل را پیدا خواهند کرد.»
دکتر دامور در ادامه میگوید: «البته دسترسی بیوقفه به صفحات مجازی و رسانههای اجتماعی هم ایده چندان خوبی نیست. اصلاً کار سالم و هوشمندانهای نیست و ممکن است اضطراب شما را چندبرابر کند.» دکتر دامور پیشنهاد میکند که با کمک والدینتان زمانبندی و محدودیت استفاده از صفحات مجازی برای خود تعیین کنید.
۴. بر روی خود تمرکز کنید
هیچ وقت دوست داشتهاید که کار جدیدی یاد بگیرید، کتاب جدیدی بخوانید یا وقت خود را صرف ساز زدن و تمرین موسیقی کنید؟ حالا وقت انجام این کارهاست؛ روی خودتان تمرکز کنید و راههایی پیدا کنید که از این فرصت و زمان به دست آمده به شیوهای سازنده و برای مراقبت از سلامت روان خود استفاده کنید. دکتر دامور میگوید: «من فهرستی از تمام کتابهایی که دوست دارم بخوانم و کارهایی که واقعاً قصد انجامشان را دارم تهیه کردهام.»
۵. احساسات خود را بشناسید و بپذیرید
از دست دادن رویدادها، سرگرمیها یا مسابقات ورزشی که میتوانستید با دوستانتان در آنها شرکت کنید، بسیار ناامیدکننده است. تمام اینها ضررها و ضربههای بزرگی هستند. دکتر دامور میگوید: «این اتفاقات واقعاً برای نوجوانان ناگوار است و حق دارند که از این وضعیت ناراحت شوند. بهترین راه برای کنار آمدن با این ناامیدی چیست؟ ابتدا باید داشتن این احساس را بپذیرید. وقتی دچار احساسات ناراحتکننده هستید، تنها راه چاره کنار آمدن با این احساسات و گذر از آن است. هیچ اشکالی ندارد که غمگین باشید، و اگر به خودتان اجازه بدهید که احساس غم را بروز بدهید، زودتر حالتان بهتر میشود.»
«هرکسی احساسات خود را به گونهای متفاوت نشان میدهد. بعضی بچهها به کارهای هنری روی میآورند، بعضی دوست دارند با دوستانشان حرف بزنند و با استفاده از احساس غمی که دارند، در موقعی که نمیتوانند دیگر مثل قبل کنار هم باشند، به این صورت با دیگران ارتباط برقرار کنند. مهم این است که همان کاری که احساس میکنید برایتان بهتر است را انجام دهید.»
۶. با خودتان و با دیگران مهربان باشید
بعضی نوجوانان در مدرسه به دلیل بیماری کرونا مورد آزار و سوء استفاده قرار میگیرند. دکتر دامور می گوید: «کمک خواستن از دیگران بهترین راه مواجهه با هر نوع آزار در این مورد است. نباید از بچهها و نوجوانانی که مورد آزار قرار گرفتهاند انتظار داشته باشیم که به تنهایی درمقابل چنین سوءرفتارهایی از خود دفاع کنند، بلکه ما باید آنها را تشویق کنیم که از دوستان و بزرگسالان کمک و حمایت بخواهند.»
اگر شما شاهد این هستید که یکی از دوستانتان مورد آزار قرار گرفته، به کمکش بشتابید و پیشنهاد حمایت به او بدهید. اگر هیچ عکسالعملی نشان ندهید، ممکن است فکر کند که همه بر ضد او هستند یا هیچکس به او اهمیتی نمیدهد. حرفهای شما موثر خواهد بود.
و به خاطر داشته باشید که اکنون بیشتر از هر زمان دیگری ما باید درمورد هر آنچه میگوییم یا به اشتراک میگذاریم عاقلانه رفتار کنیم تا دیگران را ناراحت نکنیم.